Ontdek hoe de Weighted Average Cost of Capital (WACC) maatschappelijke organisaties kan ondersteunen bij hun financiële beslissingen. Binnenkort verschijnt ons whitepaper die inzicht biedt in hoe woningcorporaties, zorg- en onderwijsinstellingen, en nutsbedrijven de WACC kunnen gebruiken om investeringen te evalueren en hun financiële strategieën te optimaliseren. In dit artikel geven we u alvast een exclusief voorproefje op onze whitepaper en laten we zien welke specifieke uitdagingen gelden voor deze sectoren.

Wat is de WACC?

De Weighted Average Cost of Capital (WACC) is een belangrijk financieel kengetal dat de gemiddelde kosten van het kapitaal van een organisatie weergeeft, zowel van het eigen vermogen als het vreemd vermogen. In het bedrijfsleven en voor maatschappelijke organisaties is de WACC een cruciaal instrument voor investerings- en financieringsbeslissingen. Echter, voor maatschappelijke organisaties zijn er specifieke uitdagingen, maar daarover later meer…

Om de WACC te berekenen moet er gekeken worden naar twee hoofdcomponenten: het rendement van eigen vermogen (Re) en de kosten van vreemd vermogen (Rv), waarbij beide worden gewogen naar hun respectievelijke aandeel in de totale financiering van de organisatie. De formule om de WACC te berekenen is als volgt:

Voor maatschappelijke organisaties ligt de uitdaging vooral bij het bepalen van de kosten van eigen vermogen.

Waar kunnen maatschappelijke organisaties de WACC voor gebruiken?

De WACC wordt gebruikt voor verschillende doeleinden, waaronder:

Investeringsbeslissingen
De WACC speelt een centrale rol bij het vooraf evalueren van investeringsprojecten, via de Net Present Value (NPV) methode of de Internal Rate of Return (IRR) methode. WACC dient als de disconteringsvoet voor toekomstige cashflows, waarmee de huidige waarde van een investeringsproject wordt berekend. Dit helpt om te bepalen of een investeringsproject de moeite waard is. Als de NPV van een project positief is, betekent dit dat het verwachte rendement de kosten van het kapitaal overtreft, waardoor het project financieel aantrekkelijk is. Bovendien helpt de WACC bij het prioriteren van meerdere projecten op basis van de financiële of maatschappelijke bijdrage.

Financiële strategie en planning
Het gebruik van WACC stelt maatschappelijke organisaties in staat om hun financieringsstrategie te optimaliseren door een mix van verschillende financieringsbronnen te kiezen en zodanig aan te passen dat de gemiddelde kosten van het kapitaal worden geoptimaliseerd. Dit kan bijdragen aan een sterkere financiële positie op de lange termijn.

Bedrijfswaarde
WACC wordt ook gebruikt als disconteringsvoet in de Discounted Cash Flow (DCF) methode voor bedrijfswaarderingen of voor berekening van de taxatiewaarde van het vastgoed. Door toekomstige vrije cashflows te disconteren tegen de WACC, kan de ondernemingswaarde (ook wel Enterprise Value) van een onderneming worden geschat. Deze aanpak biedt inzicht in de intrinsieke waarde van de organisatie.

Prestatiemeting
Daarnaast wordt WACC gebruikt als een benchmark voor de evaluatie van de financiële prestaties van een onderneming. Door het werkelijke rendement op geïnvesteerd kapitaal (ROIC) te vergelijken met de WACC, kunnen belangenhouders/toezichthouders beoordelen of uw organisatie waarde creëert of vernietigt. Een ROIC hoger dan de WACC duidt op waardecreatie, terwijl een ROIC lager dan de WACC wijst op waardevernietiging. Dit is vooral relevant voor het beoordelen van de effectiviteit van het toewijzen van kapitaal.

Welke uitdagingen zijn ervoor maatschappelijke organisaties?

Maatschappelijke organisaties lopen tegen unieke uitdagingen aan bij het berekenen en toepassen van de WACC, grotendeels door hun niet-commerciële aard en de specifieke financieringsmechanismen die ze gebruiken. Zo hebben deze organisaties vaak toegang tot geborgde financieringen, overheidsgaranties of zelfs subsidies die doorgaans goedkoper zijn dan markt gebaseerde financieringsvormen. Het bepalen van de kosten van dit soort kapitaal kan complex zijn, omdat het niet altijd gekoppeld is aan duidelijke marktrentes of rendementsverwachtingen.

De sociale missie speelt bovendien een belangrijke rol in de besluitvorming, wat de gewichtstoekenning van kosten en baten in traditionele WACC-modellen kan compliceren. Zo is het inschatten van de kosten van het eigen vermogen – zonder duidelijke marktwaardering – geen sinecure. Een veelgehoord voorbeeld hiervan is dat veel maatschappelijke organisaties de kosten van hun eigen vermogen gelijkstellen aan de lange termijn inflatie (2%), zodat de waarde van hun eigen vermogen in ieder geval in stand gehouden blijft. Sommige maatschappelijke organisatie durven een stap verder te gaan door de kosten van het eigen vermogen gelijk te stellen aan de lange termijn inflatie plus een risico-opslag. Waarbij ze de opslag kwantificeren op basis van macro-economische, sectorale en organisatorische risicofactoren. Deze methoden blijven echter intersubjectieve inschattingen en houden vaak geen rekening met de huidige of toekomstige financieringsstructuur bij het inschatten van de kosten van het eigen vermogen.

Daarom pleiten wij om de kosten van het eigen vermogen in te schatten op basis van de Capital Asset Pricing Model (CAPM). De kosten van het eigen vermogen worden dan bepaald volgens de volgende formule:

U vraagt zich misschien af hoe u de benodigde informatie verzamelt om het rendement op eigen vermogen van uw organisatie te berekenen en vervolgens de WACC vast te stellen. Gelukkig zitten alle bovenstaande gegevens, zoals het risicovrije rendement en de β van uw specifieke sector (woningcorporaties, zorg, onderwijs, nutsbedrijven), in onze WACC-rekentool (zie hieronder). De β levered voor uw specifieke organisatie rekent de tool uit, afhankelijk van uw financieringsstructuur.