Het einde van 2024 komt in zicht, en dat betekent maar één ding: terugblikken, lijstjes, en een kleine dosis nostalgie. We worden overspoeld met de diverse terugblikken: van Spotify Wrapped tot de sportieve hoogtepunten van de Olympische Spelen en het EK-voetbal, en natuurlijk de belangrijkste nieuwsmomenten van het jaar.
Ook bij Thésor kijken terug op een bijzonder jaar, waarin er veel gebeurde in de verschillende sectoren waarin wij actief zijn. Wij zetten de belangrijkste gebeurtenissen per sector op een rij. Lees verder en ontdek hoe jouw sector het in 2024 heeft gedaan.
Woningcorporaties in 2024:
Woningcorporaties staan nog altijd onder druk om hun volkshuisvestelijke doelen te realiseren. Hoewel de realisatiegraad in 2024 is gestegen, blijft het uitdagend om prestatieafspraken volledig te behalen. In 2024 zagen we diverse bewegingen binnen de sector:
- Fors hogere investeringen;
- Stijgende realisatiegraden;
- Als gevolg hiervan: ca. 20% meer financiering aangetrokken voor onze klanten;
- Voorzichtige toename in niet-DAEB investeringen;
- Uitdagende (nieuwbouw)plannen door moeilijk planbare stroom- en wateraansluitingen en bezwaarprocedures.
- De eerste financieringen met gekoppelde ESG-doelstellingen zijn afgesloten.
Zorg in 2024:
Zorginstellingen zijn zich dit jaar, meer dan voorgaande jaren, bewust van hun financiële buffer en hebben sterkere focus op het benutten van de opbrengsten uit rente. Trends in deze sector zijn:
- Vastgoedinvesteringen lopen vertraging op door niet sluitende businesscases en langere procedures;
- Meevallende resultaten 2024 door deels uitgebleven bezuinigingen;
- Meer aandacht voor rendement van creditgeld;
- Daardoor ook meer maatwerkafspraken met banken over de vergoeding op creditgeld, zowel in deposito als op de rekening-courant;
- Duurzaamheid komt hoger op de agenda dankzij Green Deal 3.0.
Onderwijs in 2024:
In 2030 is meer dan 2/3 van de huidige onderwijshuisvesting ouder dan 40 jaar en de helft ouder dan 50 jaar. Er is daardoor een forse achterstand in kwaliteit. Bij het vervangen en renovatie van onderwijshuisvesting ligt de focus op duurzaamheid. Goed geïsoleerde gebouwen, duurzaam geproduceerde materialen en het verminderen van CO₂-uitstoot zijn de belangrijkste doelstellingen.
Binnen deze sector zien wij dan ook de volgende ontwikkelingen:
- Investeringen krijgen steeds meer vorm; strategische huisvestingsplannen worden concreet uitgevoerd.
- Grootschalige verduurzaming en aanpassen van het vastgoed door veranderende onderwijsbehoeften en/of leerlingenaantallen.
Waterschappen in 2024:
Waterschappen stonden in 2024 (maar staan vooral de aankomende jaren) voor flinke uitdagingen door het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) en de noodzaak tot grootschalige vervangings- en uitbreidingsinvesteringen. Deze ontwikkelingen brengen aanzienlijke risico’s met zich mee. Opvallende trends in de sector zijn:
- Grote rentegevoeligheden in de (meerjaren) begrotingen door omvangrijke renterisico’s;
- Meer en meer kijkt men hierbij gelukkig verder dan naar alleen de wettelijke renterisicosturing. Wettelijk wordt immers ‘slechts’ gekeken naar renterisico’s vanuit de bestaande leningportefeuille;
Gemeenten in 2024:
De meeste gemeenten hadden in 2023 een positief exploitatieresultaat, vaak is dit een gevolg van moeilijkheden bij het realiseren van investeringen, bijvoorbeeld arbeidsmarktkrapte. Over 2024 wordt verwacht dat de meeste gemeenten een tekort presenteren, naar verwachting in totaal een bedrag van € 551 mln.
Ook in 2026 en 2027 worden tekorten verwacht door de aanzienlijke verlaging (-/- € 3 mrd.) van het Gemeentefonds vanaf 2026, welke goed is voor ongeveer de helft van de inkomsten van gemeentes. Overigens is er dit jaar wel besloten dat er vanaf 2026 een bedrag van € 75 mln. oplopend tot € 300 mln. voor de uitvoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning naar het Gemeentefonds gaat.
Verder werd 2024 gekenmerkt door:
- De disbalans tussen taken, verantwoordelijkheden en bekostiging leidt tot grotere onzekerheid bij gemeentes wat het vertrouwen tot het doen van investeringen schaadt;
- Dit raakt ’s lands economische groeipotentie en vestigingsklimaat omdat de infrastructuur van steden en regio’s (bereikbaarheid, leefbaarheid, ..) wordt geraakt;
- Meer duidelijkheid is nodig voor het plannen van omvangrijke langjarige investeringen;
- In 2023 liep het aantal gemeenten met een negatief exploitatieresultaat op van 31 naar 72. Hiervan hebben 10 gemeenten voor het 3e jaar op rij een negatief exploitatieresultaat (was 5 in 2022);
- Europese staatssteunregels: Op 1 januari 2024 traden nieuwe de-minimisverordeningen in werking;
- De minister van Financiën onderzoekt of hij de rentevergoeding voor het verplicht schatkistbankieren met 0,2%-punt kan verlagen ten opzichte van de rente waartegen de staat zelf leent. Ook wil hij het bodemtarief van 0% afschaffen, zodat negatieve rentes in de toekomst mogelijk worden.
Nutsbedrijven in 2024:
In de nutssector blijft de focus onveranderd op het uitbreiden en versterken van het stroomnet, waterzuiverings- en distributiecapaciteit. Dit leidt tot:
- Een voortdurende prioriteit voor uitbreidingsinvesteringen;
- Netcongestie en verstevigen van de netwerken vraagt om groeiende investeringsbehoefte op termijn;
- Toename vreemd vermogenspositie die als knellend wordt door de specifieke WACC systematiek.
Deel dit:
